De reisgidsprogramma’s van Ravina Reizen omvatten de meest belangrijke en interessantste plekken van Armenië. Om een beter idee te krijgen van de plaatsen die we gaan bezoeken, is het van belang om onze uitgebreide reisgids goed door te nemen. Alle belangrijke plaatsen en benodigde feiten kan men er in vinden.

Kerken en kathedralen

Moederkerk van Echmiadzin – Echmiadzin is het spirituele centrum van de Armeens Apostolische Kerk. Het is ook de zetel van de Catholicos, het hoofd van de kerk. Echmiadzin wordt gezien als de eerste officiële kerk in Armenië (301AD), alsook als de eerste ter wereld, omdat Armenië het eerste land was dat het christendom als staatsgodsdienst aannam. Bij een bezoek aan Echmiadzin heeft men de mogelijkheid de spirituele gewoontes van de Armeniërs te zien en te begrijpen. De mis op elke zondag wordt altijd door veel mensen bijgewoond vooral om de, door het kerkkoor gezongen, liturgische liederen aan te horen. Behalve de moederkerk zijn er nog andere interessante plekken te vinden, zoals het gebouw waar doop plechtigheden plaatsvinden, een seminarium, een drukkerij en tevens een klein museum, waar de schatten van Echmiadzin uitgestald worden.

St. Hripsime kerk (618AD) – De St. Hripsime kerk behoort tot het UNESCO Werelderfgoed. Naast de Christelijke herkomst is het van grote waarde door de bijzondere architectuur. Speciale technieken werden toegepast om de weerstand tegen aardbevingen te verhogen. Men gaat ervan uit dat de Romeinse martelares Hripsime op deze plaats werd gemarteld en gedood. Eerst bouwde men er een kapel, maar in de 7e eeuw werd er besloten om er een kerk, die men direct ziet als men Echmiadzin binnenrijdt, neer te zetten.

Talin kathedraal – De Talin kathedraal ligt iets ten noorden van het plaatsje Talin. Er zijn geen historische gegevens over de bouw van de kathedraal te vinden. Geschiedkundigen, uitgaande van de analyses betreffende de architecturale en artistieke kenmerken van de kathedraal, denken dat de kathedraal in de 2e helft van de 7e eeuw gebouwd moet zijn. De architectuur wijkt wel enigszins af van de gebruikte stijl in die dagen. De kathedraal werd zwaar beschadigd tijdens de laatste uitbarsting in 1840 van de Ararat, toen een zware aardbeving het gebied trof.

Zvartnots kathedraal (7e eeuw) – Hoewel nu in ruïnes, reflecteert de Zvartnots kathedraal nog steeds de glorieuze dagen van weleer. Een aantal atypische technieken werden bij de bouw toegepast. In plaats van de traditionele rechthoekige of vierkante kerken werd deze kathedraal in een ronde vorm opgetrokken. Ook de rijk versierde ornamenten waren ongewoon. Helaas was de kathedraal niet een lang leven beschoren. Na verschillende aanvallen door Arabieren en een zware aardbeving resteerden er enkel nog puinhopen. Pas duizend jaar later vonden er opgravingen plaats. Deze plaats is een waar paradijs voor archeologen, omdat men er niet alleen de resten uit de 7e eeuw kan gaan bestuderen, maar ook die uit nog vroegere tijden.

De Aruch kerk – De kerk werd, gezien een inscriptie op de oostelijke muur, aan het eind van de 7e eeuw gebouwd. Hoewel nu gedeeltelijk een ruïne, is het bouwkundig een van de belangrijkste kerken uit de middeleeuwen en ook een van de omvangrijkste. De kerk staat in een woestijnachtig gebied, waardoor het mystieke gevoel nog versterkt wordt. In de omgeving zijn ook interessante soorten stenen te vinden. Deze vredelievend aandoende plek roept tevens mijmeringen op over het glorieuze verleden van Armenië.

Karmravor kerk – De kleine en knus aandoende kerk uit de 7e eeuw gelegen in het stadje Ashtarak voldoet nog steeds aan haar doel. Tot op de dag van vandaag is het een belangrijke pelgrimsplaats voor de inwoners van Ashtarak. De naam Karmravor wat “roodachtig” betekend is afkomstig van het met pannen bedekte dak. Het staat bij een canyon met een prachtig uitzicht over de omgeving. Het zou zonde zijn deze knus achtig aandoende kerk bij een tocht in die omgeving te missen.

St. Ghazanchetsots kerk (Shushi) – Deze unieke kerk werd in de 19e eeuw uit witte kalksteen opgetrokken. Kerken in een dergelijke kleur zijn zeldzaam in Armenië. Gewoonlijk zijn ze in de kleuren: grijs, abrikoosrood of geelbeige. Kenners merken meteen op dat de kerk erg overeenkomt met de moederkerk in Echmiadzin. Vele jaren voldeed het niet aan zijn doel en diende het o.a. als opslagplaats voor munitie. Het mag een wonder heten dat de kerk in de oude waarden hersteld kon worden. De kerk staat nu in de regio bekend als een belangrijk spiritueel centrum.

Kloosters

Khor Virap klooster – Khor Virap wordt als een van de belangrijkste Armeense pelgrimsplaatsen beschouwd. Het is de plaats waar Gregorius de Verlichter, de spirituele leider uit de 4e eeuw 13 jaar in een onderaardse grot gevangen werd gehouden. Deze grot kan men bezoeken, wat wel enige risico inhoudt vanwege de steile en lange trap er naar toe. In de 17e eeuw bouwde men een kerk boven de grot om eer te betrachten aan de eerst Christelijke leider van Armenië. Een andere reden om Khor Virap te bezoeken is het fantastische gezicht op de Ararat. Bij helder weer kan men schitterende foto’s van deze Bijbelse berg maken.

Noravank klooster – Hoewel Noravank vertaalt Nieuwe kerk betekent, staat het klooster er al 700 jaar. Men kan het klooster alleen via een smalle canyon, met de meest bijzondere rotsformaties, bereiken. Het gezicht op het klooster complex is schitterend, omdat het complex in de omgeving lijkt op te gaan. Het klooster is om verschillende redenen zeer aantrekkelijk. Het is architecturaal uniek en adembenemend en er zijn veel bijzondere kruisstenen en indrukwekkende reliëfs, gemaakt door Momik een grootmeester op dat gebied, te vinden. Wilt U gesneden afbeeldingen van God bewonderen? Dan mag U zeker deze tocht niet missen.

Tatev klooster – Tijdens de Sovjet tijd verwaarloost, maakt het Tatev klooster nu een wederopstanding mee. Met de hulp van vele donaties kon het “Tatev Revival Project” enige jaren terug opstarten. Het betrof de renovatie van het complex, de aanleg van werelds langste kabelbaan “Wings of Tatev” en het opzetten van moderne voorzieningen. Mis dus niet de kans om vanuit werelds langste kabelbaan, die U naar het mystieke 10e -17e eeuwse klooster van Tatev brengt, te genieten van de meest adembenemende panorama’s. Het bezoek aan het klooster complex geeft inzicht in het kloosterleven. Het complex omvat o.a. een oliemolen, een eetplaats, slaap- en wooncellen voor monniken, een keuken en nog vele andere interessante gebouwen.

Sevanavank klooster – De combinatie natuur en cultuur wordt gerealiseerd bij een bezoek aan het weidse meer Sevan en het pittoreske 9e eeuwse klooster Sevanavank, dat op een heuvel op een schiereiland gelegen is. De legenden, die met het meer, het schiereiland en het klooster verbonden zijn, zijn huiveringwekkend en inspireren je fantasie. Vanaf de heuvel waarop het klooster staat, heeft men een geweldig uitzicht over een van de grootste, hooggelegen meren ter wereld. Bij een langer verblijf zal een vismaaltijd zeker de positieve indrukken versterken.

Sanahin klooster – Het Sanahin klooster staat op een hoog plateau bij het stadje Alaverdi in het noorden van Armenië. Het oudste gedeelte van het klooster dateert uit de 10e eeuw. In de daarop volgende eeuwen werd het complex uitgebreid. Vandaag geeft het een goede indruk hoe het leven in de middeleeuwen er aan toe ging. Niet ver van de grens met Georgië gelegen, onderging het ook de invloed van de cultuur van de buurman. Naast Sanahin behoort men tevens het vlakbij gelegen Haghpat te bezoeken.

Haghpat klooster – Gelegen hoog boven een canyon domineert het Haghpat klooster het gebied van het dal van de Debed rivier. Dit UNESCO Werelderfgoed klooster, geeft evenals andere kloosters, een prima inzicht over het kloosterleven van de 10e – 13e eeuw o.a. bij het bezoeken van de eetzaal en de bakkerij. De Armeense koningin Khosrovanush was de stichtster van het klooster. Veel kerken en kloosters werden gebouwd met donaties van koninginnen en vrouwen van hoge edelen, die hiermee hun verbondenheid met de godsdienst weergaven.

Geghard klooster – Het 13e eeuwse Geghard is niet een gewoon complex. Verborgen onder rotsen juist naast de hoofdkerk, kan men verschillende in de rotsen uitgehakte kerken vinden. Het nam meer dan 100 jaar om deze rots kerken te voltooien. Een waar meesterwerk, Neem een zaklantaarn mee bij een bezoek en bestudeer de muurinkepingen, die men in de rots kerken kan vinden. Het levert nog meer genoegen op, als men de verborgen boodschappen in de inkepingen kan ontcijferen. Het Geghard klooster is beslist een van de favoriete bezoekplaatsen van de Armeniërs. Met enig geluk vindt er tijdens uw bezoek een doop- of huwelijksceremonie plaats. Het Geghard klooster behoort tot het UNESCO Werelderfgoed.

Goshavank klooster – Juist als men na het oversteken van verschillende rivieren en rijden door smalle wegen gaat denken dat een klooster tot de onmogelijkheden hoort, doemt Goshavank, gelegen in het dorp Gosh, op. Het klooster is genaamd naar Mkhitar Gosh, die als eerste het Codex-boek in de 13e eeuw introduceerde. Mkhitar Gosh onderwees studenten in het prachtig gelegen klooster. Zijn graf is er ook te vinden. Nu staat er een standbeeld van hem voor het klooster om een van de grootste leraren in de Armeense geschiedenis te eren. Ook een van de opmerkelijkste kruisstenen (13e eeuw) van Armenië is er te vinden.

Gandsazar klooster – Gandsazar betekent in het Armeens “Berg vol Schatten”. Deze 10-13 eeuwse klooster, gelegen op de top van een heuvel, zal zeker tot de verbeelding spreken. Gandsazar ligt in Nagorno Karabagh. Dit bergachtig gebied kent veel van dergelijke schatten, verscholen in bossen. Een bezoek eraan wordt aanbevolen. Het complex is omringd door muren.

Kecharis klooster – Als U Tsaghkadzor (Bloemendaal) bezoekt om te gaan skiën of om een trektocht te maken, dan raden we aan dit prachtige complex te gaan bezoeken. Deze 11-13e eeuwse klooster was in de middeleeuwen een welbekend opleidingscentrum. Het complex heeft ook enige interessante kunstvoorwerpen binnen haar muren. De echt geïnteresseerden kunnen er rond slenteren om de prachtigste kruisstenen, die in werkelijk elke hoek te vinden zijn, te bestuderen en te bewonderen.

Saghmosavank klooster – De Armeense architecten en donoren hebben altijd hun uiterste best gedaan om de meest uitzonderlijke plaatsen voor hun bouwsels te vinden. Ook het Saghmosavank klooster staat op een schitterende plek naast een zeer diepe canyon Het klooster werd in de 13e eeuw gebouwd in opdracht van een familie van edelen als dank aan God voor het afslaan van de Seldjoekse Turkse invasie. Interessante fresco’s, inscripties en beeldhouwwerk zijn in het klooster te bewonderen.

Karavaanserays

Selim karavaanseray – Wilt U een vleugje proeven van het leven van de handelaren van de zijderoute in de middeleeuwen? Dan raden we een bezoek aan de best bewaarde karavaanseray (14e eeuw) in Armenië aan. Deze seray getuigt van de belangrijke rol van Armenië in de zijderoute. Deze karavaanseray was een ideale plaats om te rusten. De paarden en/of kamelen beladen met handelswaar werden in de Selim seray gestald, waarna de handelaren hun rust konden nemen zonder zich veel zorgen hoeven te maken dat hun koopwaar gestolen zou worden. De weg die naar de karavaanseray voert, is zonder meer adembenemend.

Aruch karavaanseray – In heel Armenië zijn karavaanserays te vinden waar de handelaren met hun speciale waren een onderdak konden vinden. De handelaren en de serays waren onderdeel van de zijderoute. De Aruch karavaanseray is een van de vele in Armenië. Deze 13e eeuwse, deels geruïneerd, seray geeft een goed beeld hoe de handelaren gehuisvest werden.

Steden en dorpen

Areni – Areni is een dorpje in de bergen beroemd door zijn plaatselijke wijn Areni. De meeste tafelwijnen in Armenië zijn afkomstig van de heerlijke Areni druiven. Bijna iedereen in dit dorp kweekt druiven en maakt zijn eigen huiswijn. Er zijn ook enkele wijnfabrieken, zodat U de mogelijkheid heeft wijn uit Areni te proeven.

Old Khndzoresk – Old Khndzoresk was een oude stad met voornamelijk grotbewoners. Vanaf oude tijden tot aan 1950 woonden er mensen op deze bijzondere plaats. Het was in de 19e eeuw een van de grootste dorpen in de regio en had een ontwikkelde infrastructuur ondanks dat de bewoners in grotten leefden. Old Khndzoresk is een paradijs voor wandelaars die volop de grotten en omringende natuur kunnen bewonderen. Dichtbij bevindt zich ook een zeer lange hangbrug speciaal voor niet bange en op avontuur beluste bezoekers.

Old Dilijan – Dilijan is altijd een zeer aantrekkelijke stad, in een zeer bosrijk berggebied, geweest. Dit bosrijke gebied geldt als zeer goed voor de lichamelijke gezondheid, vooral voor de luchtwegen. Er zijn dan ook zeer veel sanatoria en vakantieoorden te vinden. Tijdens de middeleeuwen was Dilijan een stopplaats voor de handelaren van de zijderoute. Er bevond zich een karavaanseray waar gerust kon worden. Het oude deel van Dilijan is geheel gerestaureerd en geeft de bezoekers een goed idee waar en hoe de handelaren er verbleven.

Gyumri – Gyumri is de tweede stad van Armenië en heeft een buitengewone architectuur. Voor Yerevan in 1918 de hoofdstad van Armenië werd, was Gyumri het culturele centrum. In 1988 richtte een aardbeving grote schade aan de stad aan. Tot op de dag van vandaag kan men de gevolgen ervan nog zien. De gerenoveerde binnenstad weerspiegelt nog altijd de oude grandeur die deze stad in het noorden van Armenië eens had.

Jermuk – Jermuk betekent in het Armeens “warmte”. Hoewel het gebied vanwege haar hoogte niet bepaald warm genoemd kan worden, heeft het de naam te danken aan de ondergrondse warmwaterbronnen. Jermuk heeft een groot aantal minerale bronnen met ieder een andere temperatuur. Na talrijke studies over de samenstelling van de mineralen in de Sovjet tijd, werd Jermuk uitgeroepen tot herstellingsoord. Er werden veel sanatoria gebouwd om bezoekers uit andere Sovjet republieken te kunnen verwelkomen. Tegenwoordig is het nog steeds een herstellingsoord, maar zijn er initiatieven, vooral op recreatief gebied, ondernomen om de plaats attractiever voor bezoekers te maken.

Tsaghkadzor is een stadje op een heuvel in het gebergte waar mensen in de zomer wandeltochten kunnen maken en in de winter kunnen skiën. De moderne voorzieningen, de hightech skiliften en goed georganiseerde skipistes zorgen er voor dat de bezoekers volop van hun skivakantie kunnen genieten. Tijdens de zomer kunnen de bezoekers ook van de skiliften gebruik maken om van het omringende landschap en verre uitzicht te genieten.

Stepanakert – Stepanakert is de hoofdstad van Nagorno Karabagh met een bevolking van ongeveer 53.000 mensen. Na de Nagorno Karabagh oorlog maakte de stad een wederopstanding mee en beschikt het nu over moderne hotels en up-to-date voorzieningen. Door de gunstige ligging is er een groot aanbod van dagtochten door de gehele regio.

Goris en Sisian – Goris en Sisian zijn 2 bijzondere plaatsen gelegen in de Siunik regio. Sisian ligt vlak naast de doorgaande weg en is tijdens de Sovjet tijd gebouwd. Goris is een oudere stad en is door een Duitse architect in de 19e eeuw ontworpen. Het oude gedeelte van Goris – Old Goris – wordt waarschijnlijk al duizenden jaren bewoond. In geschriften wordt aangegeven dat de plek al in de 8e eeuw v.chr. bewoond werd. Het beste deel van de stadjes zijn de inwoners. Ze zijn zeer gastvrij en vriendelijk en zullen een toerist bij hun thuis uitnodigen om een glaasje moerbei wodka te drinken.

Yerevan

Republic Square – Het Republiek Plein is het hart van Yerevan. Het lijkt alsof de gehele stad om dit kolossale plein gebouwd is. Midden op het plein ligt een grote stenen kleed met Armeense motieven. Rondom het plein staan belangrijke gebouwen, zoals het regeringsgebouw, verschillende ministeries en het Nationaal Historisch Museum. Het plein wordt ook s’ avonds druk bezocht vanwege de dansende fontein vergezeld door Armeense en buitenlandse muziek in de kleurrijke vijver.

Victory Park – Wilt U van een geweldig uitzicht op Yerevan (centrum en zuidelijk deel) genieten, dan raden we U een bezoek aan Victory Park aan. U hebt daar een schitterend panorama, met op de achtergrond de Ararat. Het Victory Park dankt zijn naam aan de overwinning in de Tweede Wereldoorlog. Een enorm standbeeld van “Moeder Armenië” kijkt er vol trots uit over de stad. In het park zijn ook veel kermisattracties voor kinderen en volwassenen te vinden.

Opera – De opera werd door Alexander Tamanyan ontworpen en heeft vanwege zijn ontwerp in 1931 de Grand Prix van Parijs gewonnen. Er vinden er veel balletvoorstellingen, concerten en opera’s plaats. Kaarten zijn altijd, mits tijdig aangevraagd, te verkrijgen. Rondom de opera zijn talrijke cafés te vinden waar men na een voorstelling kan nagenieten onder het genot van o.a. een kop koffie.

Cafesjian openlucht Museum – Het Cafesjian openlucht Museum, ofwel de Cascade, is een verzameling van eigentijdse kunst. Van beneden in het park tot bovenaan de reusachtig opstijgende trappen zijn vele eigentijdse kunstvoorwerpen uitgestald. Iedereen kan er vrij rondlopen en de vele kunstuitingen bekijken, bestuderen en bewonderen.

Genocide monument – Gelegen op de top van een heuvel symboliseert het monument de geschiedenis van de genocide (1914 – 1917). Het monument werd in 1965 opgericht bij de vijftig jarige herdenking van de genocide. Iedereen kan er op elk moment het monument bezoeken en bloemen bij de “eeuwige vlam” neerleggen om eer te betrachten aan de gevallenen. Er staat ook een museum waar veel feiten en getuigenissen over de genocide zijn verzameld en uitgestald.

Matenaderan – De Matenaderan is een museum voor oude manuscripten en tevens een onderzoekscentrum. Men kan er 17.000 manuscripten uit vele eeuwen vinden. Slechts 1% van deze manuscripten wordt tentoongesteld. Veel manuscripten geven een blik in de oude Armeense geschriften, kunst en wetenschap.

Vernisage – Als prijs gesteld wordt op originele souvenirs uit Armenië, dan is een bezoek aan de openluchtmarkt Vernisage in het weekend een must. Op deze plaats worden de fraaiste met de handgemaakte souvenirs uit Armenië tentoongesteld en verkocht. Het geeft tevens de mogelijkheid kennis te maken met de verschillende soorten hedendaagse kunst in Armenië. Men vindt er zilverwerk, houtsneden, tapijten, schilderijen en nog vele andere bijzondere voorwerpen

Andere bezienswaardigheden

Zorats Karer/Carahunge – Zorats Karer of Carahunge wordt als een van de mysterieuze plekken in Armenië beschouwd. Veel wetenschappers, archeologen en astronomen hebben onderzoeken en studies ondernomen om te begrijpen om welke reden en doel deze bijzondere plek bestaande uit 224 stenen opgericht was. Verscheidene theorieën veronderstellen dat de plek een antieke sterrenobservatorium of religieuze plaats was. Voor de wetenschappers tot een definitief oordeel komen, kunnen we tijdens een bezoek aan deze speciale plaats onze eigen gevolgtrekkingen maken.

Sevan meer – Het Sevan meer is een van de grootste hooggelegen (1900m) meren in de wereld. Het meer wordt omringd door hoge bergen en kent veel interessante plaatsen. Helaas is in de Sovjet tijd het meer onderworpen geweest aan vele experimenten resulterend in een ecologische ramp. Een groot aantal projecten heeft tot een wederopstanding van dit prachtige meer gezorgd. Er leven verschillende soorten vis, die men eventueel bij een bezoek kan nuttigen, in het meer. Het Sevan meer is beslist een zeer attractieve bestemming in Armenië, die men niet mag missen.

Garni tempel – De Garni tempel (1e eeuw AD) is de enig overgebleven heidense tempel in Armenië. Het was het zomerpaleis van de koningen voor de komst van het christendom. Toe het christendom staatsgodsdienst werd, werden alle tempels met de grond gelijkgemaakt. Door ingrijpen van de zuster van de koning werd alleen deze tempel gespaard. Het behield zijn esthetische waarde en werd door de speciale architectuur gewaardeerd. Een aardbeving in de 17e eeuw ruïneerde de tempel. In de Sovjet tijd werd begonnen met de renovatie en heden ten dage staat de tempel in haar volle glorie om bezoekers te verwelkomen.

Armeense Alfabet Monument – Ongeveer 30 km buiten Yerevan staat op een helling van de Aragats dit moderne monument, gemaakt van tufsteen, gewijd aan het Armeense alfabet bestaande uit 39 letters. Het monument werd opgericht om de creatie van het Armeense alfabet, 1600 jaar (405AD) eerder, te gedenken. Het monument geeft U de gelegenheid om de eerste letter van uw naam in het Armeens te leren kennen en er een selfie met de letter te maken.

Jermuk waterval – In het plaatsje Jermuk vindt men een kleine maar pittoreske waterval. Men moet in een canyon afdalen om de Tsolk waterval te kunnen zien. Het water van de waterval stroomt in de Arpa, een van de langste rivieren in Armenië.

Mineraalwater galerie – In het plaatsje Jermuk vindt men ook de mineraalwater galerie. Hier kan men van het water, dat met verschillende temperaturen uit de grond opborrelt, proeven. De minerale samenstelling van dit water is veelomvattend en wordt gebruikt om diverse ziekten te behandelen. Om die reden werden er in Jermuk vele sanatoria gebouwd om patiënten met het minerale water te kunnen behandelen.

Amberd fort – Het Amberd fort werd in de 7e eeuw gebouwd en is gesitueerd op een helling van de Aragats op een hoogte van 2300m. De plek, gedeeltelijk in ruïne, geeft een adembenemend gezicht op de verre omgeving. Andere interessante plekken, zoals een 11e eeuwse kerk en een badhuis zijn er naast te vinden. Het fort werd na een aanval van de Mongolen verwoest en heeft daarna geen rol van betekenis meer gespeeld.

Noratus – Nergens in de wereld vindt men een plaats waar men zoveel gedecoreerde kruisstenen (Khachkars) kan vinden. De kruisstenen dienden vele eeuwen als grafstenen voor de begraafplaats in Noratus. De kruisstenen zijn afkomstig uit de 9e-17e eeuw. Naast de kruisstenen vindt men er ook steen in de vorm van een kribbe met interessante inkepingen in het gesteente, die het beroep van de begraven persoon weergaven.

Apaga en Lastiver Resort – Beide vakantieoorden zijn in de bergen in de Tavush regio gelegen. Apaga ligt hoog op een helling met een duizelingwekkend gezicht op de omgeving. Deze resort biedt verschillende avontuurlijke activiteiten aan, zoals voettochten, paardrijden en bergbeklimmingen. Lager gelegen bevindt zich Lastiver, een ander aantrekkelijk vakantieoord, waar men in tenten verblijft en overnacht. Beide plaatsen zijn ideaal voor natuurliefhebbers en avonturiers.